Bouw Kingfisher-skiff  ‘Athene’

Eerst werd ik sport-roei enthousiast, daarna nieuwsgierig of ik in staat zou zijn zelf een roei-skiff te bouwen.
Daar kom je pas achter door het te doen. Ik sprak erover met een aantal ervaren bootbouwers – die aanstekelijk enthousiast reageerden (Cas Rekers, Ronald Tulp, Piet Toering) en waarvan ik wist dat zij een goede hulp-boei zouden zijn voor het geval ik in nood zou geraken.
Van grote nood is geen sprake geweest. Maar van goede, zeer leerzame en welkome hulp wel degelijk!
Piet Toering leverde het hout, behalve het triplex voor huid en schotten. Dat leverde Etienne Eekelmans, naast veel adviezen.
De Kingfisher is een skiff van 22 feet en 6 inches, = 6,8 meter.
Het is een sport-roeiskiff, dat wil zeggen met een rolbankje en riggers, je zit er ‘verkeerd om’ in. Het is een knikspant, met riggers erbij weegt hij ongeveer 25 kg.

Hij is ontworpen voor het Amerikaanse tijdschrift Wooden Boat, als zelfbouwproject, en daarin gepubliceerd in 1984, nrs 61, 62 en 63. De ontwerper, Graeme King, is een Australiër, later woonachtig in de VS (Vermont).

Na geduldige oriëntatie en een weekje Bootbouw-school (nu Bert van Baar) viel de keus op deze Kingfisher van Graeme King.

Ik bestelde voor 75 dollar de vier bouwtekeningen in de VS, en had ze binnen een paar dagen in huis.

De bouw begint met het maken van een op de millimeter recht uitgelijnde bok, niet eenvoudig met het normaal gesproken kromgetrokken vurenhout op een lengte van bijna zeven meter. Vervolgens de tijdelijke triplex- hulpsteunen gemaakt, en deze op de juiste plekken op de bok geplaatst.

Volgende stap is het fabriceren van de dek- en knikstringers. Dat zijn de latten die over de gehele bootlengte lopen bij de huid-dek hoek en de knik van de knikspant.

De stringers, en de kielbalk, zijn van Siberisch larix, zonder knoesten. Via 1:16 lassen worden de stringers en kielbalk verlengd tot de gewenste lengte van ongeveer 7 meter.

Met het uitlijnen van de dekstringers wordt de bootvorm bepaald – en zichtbaar. Dat gebeurt deels op het oog.

De boot wordt op z’n kop gebouwd, de dekstringers liggen nu dus onder. De tijdelijke hulpsteunen op de bok moeten deze dekstringers op hun plaats houden.
Dan moet de boeg gemaakt en geplaatst worden, met aan weerszijden een ingewikkeld driedimensionaal vlak erin gezaagd, gebeiteld en geveild. In die vlakken moeten de knikstringers gaan passen.
Vervolgens moeten de waterschotten (bulkheads) gemaakt en gelakt worden en op hun plek gezet. Zelfde hout als de huid, zie later.
De kielbalk, nu bovenaan, en de knikstringers moeten passend gemaakt worden en vastgelijmd worden.

De vlakken van de kielbalk en stringers worden over de gehele lengte bijgeschaafd, zodat de huid erop gaat passen. Een eerste epoxylaag gaat over alles heen, nu je er goed bij kan.

De volgende stap is de huid. Boven de bok heb ik nog een lange tafel geconstrueerd om daarop de huid klaar te kunnen maken. Voor het maken van de huid kwam ik na enig speurwerk (via Rob Heeres) bij Etienne Eekelmans in Culemborg uit. Hij was in staat in een vacuümzak vier 0,6 mm dikke fineerlagen met epoxy te verlijmen, de buitenste kersen, de andere drie lagen ceder. Totaal wordt de huid daarmee 2,4 mm dik.
Drie stroken zijn nodig om de lengte van 7 meter te halen. De lassen lopen over een lengte van ongeveer 4 cm (1:16).

De eerste aan elkaar gelaste huidgang is hier gepast en geplaatst op het geraamte. Gelijmd met epoxy, en daarvoor tijdelijk gefixeerd met nietjes. Lintje daardoorheen om die nietjes later makkelijker weer te kunnen verwijderen.

Daarna de stevens afgewerkt, en vervolgens de boot omgedraaid. De knie- en schouderverstevigingen aangebracht, deze zijn van essenhout. Boorden en waterkering zijn van mahonie, evenals het opstapplankje. Daarna een glasmat (80 gram) aan binnen- en buitenzijde met epoxy aangebracht.

Schuren en lakken, en dan het taft er overheen, met een houten afwerklatje. De bouw is klaar! Maar nu nog wel riggers, riemen, afstellen, en een draagsteun voor op de auto. En nog een hoes gemaakt voor een reis naar Zuid Frankrijk. Transport zonder uitsteken lukt met een aanhangertje erachter.

En het varen in deze skiff is een feest!

Dirk Branbergen